Το αναγνωρίσατε απο τη φωτογραφία. Και από το ράμφος φυσικά. Είναι δύσκολο να μην το προσέξει ή να μην εντυπωσιαστεί κανείς όταν δει για πρώτη φορά τα μεγάλα,πολύχρωμα ράμφη αυτών των εντυπωσιακών πτηνών.Σε αναλογία με τη μέγεθος έχουν το μεγαλύτερο ράμφος πτηνού στη φύση. Η βιολογία αυτών των πανέμορφων πουλιών είναι αρκετά εκπληκτική και ακόμα και σήμερα προκαλούν έκπληξη και έχουν άλυτα μυστήρια για τους επιστήμονες. Πάμε λοιπόν να τα γνωρίσουμε.
Είναι νεοτροπικά ,δενδρόβια πτηνά της οικογένειας Ramphastidae, και φυσικά είναι αναγνωρίσιμα απ' το μεγάλο τους ράμφος. Σχετίζονται άμεσα με την οικογένεια των δρυοκολαπτών. Το μεγαλύτερο πουλί του είδους, και παράλληλα το "διασημότερο", (η οικογένεια περιλαμβάνει 5 γένη και 40 συνολικά είδη) είναι το Toco Toucan που έχει μέγεθος περίπου 65 εκατοστά, με ράμφος μήκους 19 εκ και χρώμα έντονο πορτοκαλί. Το μικρότερο είναι το Acarari Bird (πτερόγλωσσος) του οποιου τα ειδη φτανουν τα 28-30 εκατοστα. Η διάρκεια ζωής των Τουκαν είναι 20-25 χρονια στη φύση.
Κυρίως τα βρίσκουμε στη Ν.Αμερική. Ζουν επίσης στην Καραϊβική και την Κεντρική Αμερική, καθώς και στο νότιο τμήμα του Μεξικού. Τους αρέσει να φτιάχνουν σπίτια σε κουφάλες δένδρων. Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι αυτά τα πουλιά με τα τόσο έντονα χρώματα είναι καλά στο καμουφλάζ, αλλά τα χρώματά τους έχουν σχεδιαστεί ακριβώς για να συνδυάζονται με τα φωτεινά και πολύχρωμα φυτά της Νότιας Αμερικής, ώστε να μπορούν να κρύβονται εύκολα. Το Keel-billed toucan ειναι το εθνικό πουλί της Μπελιζ. Η Μπελίζ το επέλεξε ως εθνικό πουλί της όταν η χώρα κήρυξε την ανεξαρτησία της από το Ηνωμένο Βασίλειο το 1981. Διαδεδομένο σε όλη την Μπελίζ (και στο μεγαλύτερο μέρος της Κεντρικής Αμερικής), είναι ένα ευπρόσδεκτο θέαμα για οποιονδήποτε.
Είναι παμφάγα. Τα περισσότερα τουκάν ταξινομούνται ως φρουτοφάγα επειδή η διατροφή τους είναι κυρίως φρούτα. όμως μερικές φορές τρώνε τα αυγά άλλων πτηνών, εντόμων, βατράχων και ερπετών αν έχουν την ευκαιρία. Τα εντυπωσιακά ράμφη τους έχουν οδοντωτή άκρη σαν μαχαίρι ψωμιού, έτσι ώστε να μπορούν να κόβουν εύκολα τα φρούτα για να τα φάνε. Επειδή τρώνε πολλά φρούτα, δεν χρειάζεται να πίνουν πολύ νερό, καθώς το φρούτο έχει πολύ νερό μέσα του.
Είπαμε για το εκπληκτικό του ράμφος. Ας το ψάξουμε λίγο παραπάνω. Το τεράστιο αυτό ράμφος αποτελεί ακόμα μυστήριο για τους επιστήμονες, με την επικρατέστερη ως τώρα άποψη να υποστηρίζει πως είναι μέσον ρύθμισης της θερμοκρασίας τους, δηλαδή λειτουργεί σαν "ψύκτρα" αποβάλλοντας θερμότητα όταν χρειάζεται. Αυτό το πουλί το επιτυγχάνει ρυθμίζοντας τη ροή του αίματος στο ράμφος. Είναι ακριβώς η ίδια λειτουργία που επιτελούν τα αυτιά των ελεφάντων. Ακόμα μία εξήγηση που δίνεται είναι πως το ράμφος λειτουργεί ως "σεξουαλική διαφήμιση" κάτι που μπορεί να ισχύει παράλληλα. Άλλες γνώμες που υπήρξαν κατα καιρούς αλλά έχουν απορριφθεί,μεταξύ των οποίων και του Δαρβίνου που είχε μελετήσει αυτά τα πουλιά, μιλούν για "εξειδικευμένου" τύπου ράμφος για καθαρισμό-αρπαγή φρούτων ή ακόμα και για "οπλικό σύστημα". Παραδόξως, το ράμφος ενός τούκαν είναι αρκετά μαλακό σε σχέση με άλλων πτηνών, πράγμα που σημαίνει ότι τα πουλιά τουκαν δεν είναι πολύ καλά στο να το χρησιμοποιήσουν για σκάψιμο ή στη μάχη είτε για για να βρουν τροφή ή για να εδραιώσουν σχέσεις ιεραρχίας/κυριαρχίας. Αν και ο εσωτερικός σκελετός βάσης ενός ράμφους τούκαν είναι φτιαγμένο από κόκκαλο, το εξωτερικό του είναι κατασκευασμένο από κερατίνη, που είναι και ο λόγος που είναι μαλακό.
Δεν είναι μονο το ράμφος που "ξεχωρίζει". Έκπληξη μας περιμένει και οταν το toucan ανοίγει το στόμα του. Η γλώσσα του Τουκαν φτάνει τα 16 εκατοστα σε καποιες περιπτώσεις. Και για να γίνει ακόμα πιο παράξενο το θέαμα μοιάζει με ένα λεπτό, κομψό φτερό! Το ίδιο τουλάχιστον ασυνήθιστη με το ράμφος τους. Η "δουλειά" της είναι να τα βοηθάει να σπρώξουν την τροφή κάτω στο λαιμό τους. Τα νύχια τους είναι κοφτερά και δυνατά, και τα βοηθούν να κρατιούνται στα κλαδιά των δέντρων και να μετακινούνται πηδώντας απ΄το ένα στο άλλο.
Τα τουκάν είναι από τα πιο θορυβώδη πουλιά στον κόσμο. Όταν τραγουδούν, ακούγονται σε μεγάλες αποστάσεις και χαλάνε τον κόσμο.Λέγεται πως οι φωνές τους μοιάζουν θυμίζουν "συναυλίες" βατράχων στο πιο θορυβώδες. Κάνουν επίσης θορύβους με χτυπήματα του ράμφους τους. Μερικά είδη τουκάν κάνουν επίσης ήχους γαβγίσματος, γρυλίσματος και κραδασμών.Τα θηλυκά τουκάν έχουν συνήθως δυνατότερη και πιο εντονη φωνή από τα αρσενικά. Χρησιμοποιούν τις κλήσεις τους για να συγκεντρώσουν άλλα πουλιά της ομάδας σε καλές τοποθεσίες αναζήτησης τροφής αλλά και για να διαφοροποιηθούν από άλλες ομάδες τουκάν.
Το toucan στην πραγματικότητα δεν χρησιμοποιεί τα φτερά του για να πετάξει πολύ μακριά. Λόγω του μικρού τους μεγέθους,αναλογικά με το σώμα και το βάρος του πουλιου, τα φτερά λειτουργούν περισσότερο σαν ανεμόπτερο για μικρές αποστάσεις,και τα πουλιά προτιμούν να πηδούν δέντρο σε δέντρο παρά να πετούν. Αν και τα μεγάλα ράμφη τους είναι χρήσιμα, δεν κάνουν συχνά τα τουκάν να φαίνονται χαριτωμένα - ειδικά όταν πετούν,ούτε διευκολύνουν την πτήση. «Στην αργή, οδοντωτή πτήση τους, τα τουκάν συχνά φαίνονται άβολα ή μη ισορροπημένα, πιθανώς επειδή το μεγάλο και βαρύ ράμφος φαίνεται να τραβάει το μεγάλο πουλί πίσω του», γράφει ο Les Beletsky στο «Birds of the World». Περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους ψηλά στους θόλους των τροπικών δασών, φωλιασμένοι στα φύλλα. Φωλιάζουν σε κοιλότητες δέντρων που βρίσκονται φυσικά σε δέντρα ή που έχουν φτιαχτεί από άλλα πουλιά - συνήθως δρυοκολάπτες. Όταν είναι ώρα για ξεκούραση, ένα τούκαν κάνει μια μικρή σύσπαση, στρέφοντας το κεφάλι του προς τα πίσω, βάζοντας το κεφάλι του κάτω από το φτερό του και μετά γυρίζοντας την ουρά του ευθεία πάνω από το κεφάλι του.
Ζευγαρώνουν μία φορά το χρόνο. Σύμφωνα με αρκετούς επιστήμονες το ράμφος τους παίζει ρόλο και στην τελετουργία ζευγαρώματος. Γεννούν 1-5 αυγά ανάλογα το είδος. Τα αυγά επωάζονται για 20 ημέρες μέχρι να προκύψουν οι νεοσσοί. Τα μωρά όταν γεννιούνται είναι τυφλά και δεν έχουν αυτό το εντυπωσιακό ραμφος. Αυτό αναπτύσσεται καθώς μεγαλώνουν.
Είναι αρκετά κοινωνικά και αρέσκονται να βρίσκονται σε ομάδες "φίλων" κι έτσι, τα toucan παρατηρούνται συνήθως σε κοπάδια από τρία έως 12. Μερικές φορές 20 ή περισσότερα πουλιά ζουν στην ίδια ομάδα. Πιστεύεται ότι είναι μονογαμικα. Τα πουλιά έχουν εντοπιστεί μάλιστα να πετούν φρούτα το ένα στο άλλο ως μέρος ενός είδους τελετουργικού ερωτοτροπίας,όχι για να μη νομιζετε πως οι 9 1/2 εβδομάδες ήταν "πρωτότυπες".
Είναι λογικό τόσο εντυπωσιακά πουλια να εχουν μεγάλο μερίδιο στην κουλτούρα και τη λαογραφία των πληθυσμών των περιοχών τους. Αλλωστε δύσκολα περνούν απαρατήρητα. Οι ιθαγενείς φυλές της
Αμερικής χρησιμοποιούν συχνά το Τουκαν στα σχέδια τους για τοτέμ, επειδή είναι γνωστό ως σύμβολο επικοινωνίας και επίδειξης. Οι ιθαγενείς αυτοί βλέπουν το toucan ως ένα από τα ιερά πουλιά των θεών και πιστεύουν ότι αυτά τα πουλιά βοηθούν τους ζωντανούς να συνδεθούν με τον κόσμο των πνευμάτων. Πάρα πολλές ιεροτελεστίες συνδέονται με αυτά και συναντώνται στην κουλτούρα σχεδόν όλων των φυλών της Ν.Αμερικής.
Οι Αζτέκοι πίστευαν ότι το ράμφος του Toucan δημιουργήθηκε από ουράνια τόξα. Λέγεται ότι ήταν η ανταμοιβή του πουλιού επειδή ήταν αγγελιοφόρος των θεών και μετέφερε το λόγο τους στους θνητούς. Οι Αζτέκοι εκτελούσαν τελετουργίες λατρεύοντας τα Toucan, πιστεύοντας ότι επειδή το ράμφος τους δημιουργήθηκε από ουράνια τόξα, οι θεοί θα τους έδιναν βροχή. Το τελετουργικό περιλάμβανε ένα μέλος της επιλεγμένης οικογένειας να φορέσει ένα κάλυμμα από φτερά Toucan και να παρακαλέσει το Toucan για βροχή. Αν δεν έβρεχε μέσα σε τρεις ημέρες, (σύμφωνα με το Ημερολόγιο των Αζτέκων) το κάλυμμα θα προσφερόταν πίσω στους θεούς σε μια πυρά με τελετουργικό κάψιμο. Μερικές φυλές πίστευαν πως αυτά τα πουλιά μπορούσαν να μετακινηθούν μεταξύ των κόσμων. Η εύρεση ενός φτερού Toucan έφερνε τύχη και ομορφιά.
Στη δυτική κοινωνία, το τουκάν είναι σύμβολο παιχνιδιάρικης διάθεσης και ευφυΐας. Έχουν φυσικά εμφανιστεί με πολλούς τρόπους στην διαφήμιση εταιριών και προϊόντων. Όταν οι Ευρωπαίοι πάτησαν για πρώτη φορά το πόδι τους στην Αμερική, υπήρχαν τόσα πολλά τουκάν που πιθανότατα θα ήταν το πρώτο πουλί που είδαν.
Η μασκότ για τα δημοφιλή δημητριακά πρωινού, Kellogg's Fruit Loops είναι ένα τουκάν. Ονομάζεται Toucan Sam και είναι το πρόσωπο των δημητριακών για πάνω από 50 χρόνια. Η μάρκα ποτών Guinness αποφάσισε ένα τουκάν ως λογότυπό της αφού ο ιδιοκτήτης της διαφημιστικής εταιρείας S. H. Benson επισκέφτηκε έναν ζωολογικό κήπο και έμεινε έκπληκτος από τα πολύχρωμα πουλιά. Η Ντόρα η εξερευνήτρια είχε έναν φίλο που τον έλεγαν Senior Toucan και ήταν ένα από αυτά τα υπέροχα πολύχρωμα πουλιά. Ένα τηλεοπτικό καρτούν του 1992 που ονομαζόταν «Toucan Tecs», περιλάμβανε δύο ντετέκτιβ τούκαν που ονομάζονταν Zippi και Zac. Υπάρχει ακόμη και ένας αστερισμός που πήρε το όνομά του από το τούκαν , η Tucana.
Γνωστή είχε γίνει και η ιστορία του Grecia του Κοσταρικανου Chestnut-mandibled toucan που είχε βρεθεί με ακρωτηριασμένο το ανω ραμφος λόγω βάρβαρων χτυπημάτων από νεαρούς που "έπαιζαν" με το ανυπεράσπιστο πουλί.
Με την βοήθεια του ειδικού διάσωσης των ζώων Ronald Sibaja και τη συμβολή εταιριών εκτύπωσης 3D αντικειμένων, ο Grecia απέκτησε προσθετικό ράμφος και μπορεί να συνεχίσει να ζει , σε ελεγχόμενο βέβαια περιβάλλον.Φυσικά δεν το ονομασαν προς τιμην της Ελλάδας όπως ειχε γραφτει , αλλα εξ' αιτιας του ονόματος της πολης η οποια το παρελαβε τραυματισμένο.
Ο ακριβής αριθμός τους είναι άγνωστος, αλλά πιστεύεται ότι έχουν απομείνει όχι περισσότερα από 10.000 τουκάν στον κόσμο. Οι κύριοι εχθροί τους είναι τα μεγάλα αιλουροειδή όπως τα τζάγκουαρ, τα φίδια και φυσικά ο μεγαλύτερος οι άνθρωποι. Η αποψίλωση των δασών στα τροπικά δάση σημαίνει ότι μεγάλο μέρος του φυσικού οικοτόπου του toucan έχει καταστραφεί. Αυτό σημαίνει ότι έχουν γίνει είδος υπό εξαφάνιση. Δεν αρκεί που ο βιότοπός τους καταστρέφεται, τα τουκάν κινδυνεύουν περισσότερο απ' αυτο να αιχμαλωτιστούν και να πουληθούν ως κατοικίδια και το κυνήγι τους έχει αποκτήσει μέγεθος επιδημίας αφού η τιμή τους στην αγορά , αναλογα το είδος ξεπερνά κάποιες φορές τα 10 χιλιάδες δολλάρια!
Οι κύριες απειλές για τα toucan παραμένουν ακόμα και σήμερα, και παρά τις προσπάθειες που γίνονται η απώλεια οικοτόπων και το κυνήγι. Τα τροπικά δάση καταστρέφονται για γεωργία, σπίτια και δρόμους. Για παράδειγμα, οι καλλιεργητές κόκας κατέστρεψαν εντελώς το τροπικό δάσος που στέγαζε το yellow-browed toucanet στο Περού, οδηγώντας αυτό το πουλί στη λίστα των απειλούμενων με εξαφάνιση. Άλλα είδη είναι ευάλωτα ή σχεδόν απειλούμενα. Τα Toucans αντιμετωπίζουν επίσης απειλές από κυνηγούς που αιχμαλωτίζουν το πουλί για να το πουλήσουν ως κατοικίδια όπως γράψαμε παραπάνω ή και απλώς ως τρόπαια. Όταν παίρνουν φρούτα από οπωρώνες, οι αγρότες μερικές φορές τους κυνηγούν ως παράσιτα για να τους εμποδίσουν να κλέψουν τις καλλιέργειές τους και βαζουν φόλες και δηλητήρια.
Και όλα αυτά ενώ το Toucan είναι ζωτικής σημασίας για να διατηρηθούν τα τροπικά δαση ζωντανά. Τρώνε μια σειρά από γηγενή φρούτα, περνώντας τους σπόρους μέσα από τα περιττώματά τους, κάτι που βοηθά στη διατήρηση της ανάπτυξης των φυτών,της επέκτασης αλλά και στη διατήρηση της ποικιλομορφίας του δάσους. Η απουσία και αυτού του πουλιού από τον πλανήτη μας θα έχει άμεσο και βαρύ αντίκτυπο σε εμάς, και καλά θα κάνουμε να το κατανοήσουμε.
Αμερικής χρησιμοποιούν συχνά το Τουκαν στα σχέδια τους για τοτέμ, επειδή είναι γνωστό ως σύμβολο επικοινωνίας και επίδειξης. Οι ιθαγενείς αυτοί βλέπουν το toucan ως ένα από τα ιερά πουλιά των θεών και πιστεύουν ότι αυτά τα πουλιά βοηθούν τους ζωντανούς να συνδεθούν με τον κόσμο των πνευμάτων. Πάρα πολλές ιεροτελεστίες συνδέονται με αυτά και συναντώνται στην κουλτούρα σχεδόν όλων των φυλών της Ν.Αμερικής. 
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου